1.Rug pull ທີ່ເຮົາຮູ້ຈັກໃນວົງການຄຣິບໂຕນັ້ນ ແມ່ນຫຍັງ?
ຄຳວ່າ Rug pull ໃນວົງການຄຣິບໂຕ ໝາຍເຖິງ ການທີ່ນັກທິມພັດທະນາ(Developer) ຖີ້ມໂປຮເຈັກ ຫຼື ໜ້າທີ່ຄວາມຮັບຜິດຊອບຕ່າງໆ ພ້ອມທັງຫອບເງີນຂອງບັນດານັກລົງທຶນຕ່າງໆ ແລະ ຈາກໄປໂດຍບໍ່ໄດ້ບອກກ່າວ ຫຼື ເວົ້າງ່າຍໆໄດ້ວ່າເປັນການໂກງເງີນນັ້ນເອງ!
*ເຊີ່ງປຽບເໝືອນການທີ່ບຸກຄົນໃດໜື່ງກຳລັງພະຍາຍາມທີ່ຈະເອົາຜົນປະໂຫຍດຂອງອີກຝ່າຍ ແລະ ກອບໂກຍຜົນປະໂຫຍດສ່ວນນັ້ນໃຫ້ຕົນເອງໂດຍທີ່ບໍ່ໄດ້ບອກຜູ້ທີ່ໄດ້ປະໂຫຍດຮ່ວມກັນ ແລະ ເຮັດໃຫ້ອີກຝ່າຍເກີດການສູນເສຍຢ່າງຮຸນແຮງ
ເມື່ອໃດກໍຕາມທີ່ມີການ Rug pull ແນ່ນອນວ່ານັກລົງທຶນຈະເສີຍຜົນປະໂຫຍດຈາກໂປຮເຈັກທີ່ລົງທຶນໄປ ໂດຍກົນໂກງນີ້ມັກຈະເປັນໂປຮເຈັກທີ່ກ່ຽວຂ້ອງກັບ Decentralized Finance (Defi) ເຊີ່ງເປັນຫຼຽນຄຣິບໂຕທີ່ບໍ່ມີຕົວກາງໃນການຄວບຄຸມ ຈື່ງງ່າຍຕໍ່ການນຳເອົາຫຼຽນໄປເທຂາຍໃນຕະຫຼາດ Decentralized Exchanges (DEXs) ແລະ ເມື່ອຫຼຽນນັ້ນມີມູນຄ່າສູງຈົນເຈົ້າຂອງໂປຮເຈັກພໍໃຈແລ້ວ ກໍຮີບ Rug pull ຫຼື ລັກເອົາຫຼຽນທັງໝົດທັນທີ ໂດຍທີ່ນັກລົງທຶນບໍ່ທັນໄດ້ຕັ້ງຕົວເລີຍ.
2 ວິທີສັງເກດຄວາມສ່ຽງ ວ່າເຮົາຈະຖືກ Rug pull ຫຼື ບໍ່?
ເຮົາສາມາດສັງເກດຄວາມເປັນໄປໄດ້ທີ່ອາດຈະຖືກ Rug pull ໂດຍການເລີ່ມຈາກການທຳຄວາມເຂົ້າໃຈຈາກກຮາຟຄຣິບໂຕ ຍ້ອນຫຼັງໃຫ້ດີໆ ວ່າຫຼຽນທີ່ເຮົາລົງທຶນໄປມີຄວາມປ່ຽນແປງແນວໃດ ຖ້າສັງເກດເຫັນວ່າມູນຄ່າຂອງຫຼຽນເພີ່ມສູງຂື້ນໂດຍບໍ່ມີທີ່ມາທີ່ໄປ ໂດຍສະເພາະຄຣິບໂຕທີ່ຖືກປັ່ນກະແສຈົນຕິດເທຣນລໍ້ໃຫ້ຄົນທີ່ບໍ່ມີຄວາມຮູ້ກ່ຽວກັບຄຣິບໂຕເຂົ້າມາລົງທຶນເປັນຈຳນວນຫຼາຍ ເຊີ່ງເຮົາກໍອາດຈະລະວັງຕົວໃນສ່ວນນີ້ ໂດຍເບື້ອງຕົ້ນສາມາດກວດສອບຄວາມຜິດປົກກະຕິຂອງໂປຮເຈັກກ່ອນການລົງທຶນໄດ້ດັ່ງລຸ່ມນີ້:
- ກວດສອບບຸກຄົນທີ່ຢູ່ເບື້ອງຫຼັງໂປຮເຈັກ ຫຼື ການພັດທະນາຫຼຽນຄຣິບໂຕ ວ່າເປັນບຸກຄົນນັ້ນວ່າມີຕົວຕົນແທ້ບໍ່
- ໂປຮເຈັກທີ່ມີສະພາບຄ່ອງຕ່ຳ ແລະ ຂາດຄວາມໜ້າເຊື່ອຖື ຈື່ງເຮັດໃຫ້ປັ່ນລາຄາຄຣິບໂຕໄດ້ງ່າຍ
- ຂໍ້ຕົກລົງທີ່ຮ່າງໃນທີ່ contract ເບີ່ງບໍ່ໜ້າເຊື່ອຖື ຫຼື ບໍ່ເປັນທາງການ ແລະ ບໍ່ສາມາດກວດສອບເເຫຼ່ງທີ່ມາໄດ້
- ບໍ່ມີຜູ້ກວດສອບບັນຊີຄຣິບໂຕ ເຊິ່ງມັກຈະພົບໄດ້ຈາກ Decentralized exchange ທີ່ຖືກ Rug pull ເພາະໃຜກໍສາມາດສ້າງຫຼຽນໃໝ່ຂື້ນມາໄດ້ງ່າຍໆ ໂດຍບໍ່ຕ້ອງຢືນຢັນຕົວຕົນເລີຍ
- ເຊັກ code ຂອງໂປຮເຈັກຄຣິບໂຕ ທີ່ເຮົາສົນໃຈລົງທຶນ ລອງກວດສອບວ່າ code ນັ້ນມີຊ່ອງໂວ່ທີ່ອາດຈະເຮັດໃຫ້ເຮົາຖືກ rug pull ເຊີ່ງວິທີນີ້ເຮົາອາດຈະຕ້ອງເພີ່ງນັກພັດທະນາເຂົ້າມາຊ່ວຍເບີ່ງຢ່າງລະອຽດ.
ນອກຈາກນີ້ການການປັ່ນຫລຽນຄຣິບໂຕ ໃນເເພັດຟອມໂຊຊ່ຽວມີເດຍ ແລະ ສື່ຕ່າງໆ ກໍສົ່ງຜົນກະທົບກັບການຕັດສິນໃຈຂອງນັກລົງທຶນເຊັ່ນກັນ ຢ່າງເຊັ່ນໂພສການໃຫ້ຄວາມເຫັນກ່ຽວກັບຄຣິບໂຕ ຂອງເຫຼົ່າຄົນທີ່ມີສື່ສຽງ ແລະ ນັກລົງທຶນສື່ດັງ ແລະ ຜູ້ຊ່ຽວຊານຕ່າງໆ ເຊັ່ນ: ການທວິດຂໍ້ຄວາມໃນແພັດຟອມ X ຂອງ “ Elon musk” ທີ່ມີສ່ວນກະຕຸ້ນມູນຄ່າຂອງຫຼຽນ Dogecoin ( DOGE ) ເຊີ່ງເຮັດໃຫ້ມູນຄ່າຂອງຫລຽນເພີ່ມຂື້ນ 800% ໃນເວລາສັ້ນໆ ນິ້ຈື່ງເປັນອີກປັດໃຈໜື່ງ ແລະ ເປັນຄວາມທ້າທາຍຂອງການເທຮດຫຼຽນດີຈິຕອລ ໂດຍລວມແລ້ວຍັງເປັນອີກຕະຫຼາດໜື່ງທີ່ໜ້າສຶກສາ ແລະ ມີອານະຄົດໄກອີກດ້ວຍ.
3 ແລ້ວເຮົາຈະຫຼີກລ້ຽງຈາກ RUG PULL ໄດ້ແນວໃດ?
* ຄວນກວດສອບທີ່ໄປທີ່ມາຂອງໂປຮເຈັກກ່ອນລົງທຶນທຸກຄັ້ງ
* ສຶກສາ ແລະ ທຳຄວາມເຂົ້າໃຈຕະຫຼາດກ່ອນລົງທຶນ
* ເລີ່ມລົງທຶນເທື່ອລະນ້ອຍ ເພື່ອລົດຄວາມສ່ຽງທີ່ຈະຖືກ Rug pull
* ທຳຄວາມເຂົ້າໃຈພຶດຕິກຳ ກັບ ຄົນທີ່ຮ່ວມລົງທຶນກັບເຮົາ ຄວບຄູ່ກັບການອ່ານກຮາຟຄຣິບໂຕ
* ບໍ່ຄວນປ່ອຍໃຫ້ກະເເສຂອງສື່ຕ່າງໆ ທີ່ຖືກປັ່ນມາເປັນປັດໃຈໃນການຕັດສິນໃຈລົງທຶນ
* ກະຈາຍຄວາມສ່ຽງໃນການລົງທຶນກັບຊັບສິນດິຈີຕອລ ບໍ່ຄວນທຸ່ມເງີນໄປກັບຫຼຽນໃດຫຼຽນດຽວ
